هنرمند ایران | هنرمند ایران HonarmandIran
معماری سنتی شیوه ای از طراحی و ساخت است که برخاسته از ویژگی های فرهنگی، اقلیمی و دانسته های بومی هر منطقه می باشد. این سبک با تکیه بر تجربه های نسل های پیشین و سازگاری با شرایط طبیعی و اجتماعی محیط پیرامون، به تدریج تکامل یافته و شکل گرفته است. در این مقاله از وب سایت هنرمند ایران، با موضوع طراحی معماری سنتی همراه شما هستیم؛ با نگاهی هنری به دنیای فرهنگ و خلاقیت، همراه ما بمانید.
طراحی معماری سنتی ایرانی
در هر گوشه ای از جهان طراحی و معماری سنتی نمایانگر هویت، فرهنگ و پیشینه ی تاریخی مردمان آن سرزمین است. این سبک از معماری ریشه در باورها، سنت ها و شیوه زندگی جوامع دارد و بسیار بیش از آنچه گمان می رود، در ابعاد مختلف زندگی ما نفوذ کرده است. معماری سنتی گویای تلاش ها و مهارت های معماران، طراحان و استاد کاران گذشته ی این مرز و بوم است.
شرایط گوناگون اقلیمی و وجود تنوع آب و هوایی در نقاط مختلف کشور از مناطق کوهستانی گرفته تا مناطق گرم و خشک یا معتدل از دیرباز نقش مهمی در شکل گیری سبک های متفاوت معماری سنتی ایفا کرده اند. به همین دلیل در هر بخش از ایران، می توان نمونه هایی منحصر به فرد از این سبک را مشاهده کرد که هماهنگ با طبیعت و نیازهای زیستی مردم آن منطقه شکل گرفته اند .در نهایت باید گفت که معماری سنتی ایران شباهت های زیادی با معماری ایرانی اسلامی دارد؛ چرا که هر دو سبک بر پایه ی اصولی چون توجه به اقلیم، استفاده از عناصر نمادین، و خلق فضاهای معنا محور طراحی شده اند.
طراحی معماری سنتی اصفهان
سبک معماری اصفهانی با بهره گیری از عناصر معماری شیوه های پیشین، همچون سبک های رازی، آذری و دوره تیموری شکل گرفته است. با این حال برای تسریع در اجرای پروژه ها، به ویژه در تزئینات، تغییراتی ایجاد شد؛ از جمله استفاده ی گسترده از کاشی های هفت رنگ به جای کاشی معرق یا تراش‌دار که زمان و نیروی انسانی کمتری نیاز داشت.
یکی از ویژگی های بارز این سبک، سادگی در طراحی نقشه ها و پلان هاست. طرح ها بیشتر به صورت اشکال ساده ی هندسی مانند مربع، مستطیل یا چند ضلعی های منظم و شکسته اجرا می شوند . برخلاف سبک آذری که در آن عناصر حجمی پیچیده تری مانند فرو رفتگی ها و برجستگی های چشمگیر دیده می شود برای نمونه در مدرسه غیاثیه خرگرد، سبک اصفهانی به سوی کاهش جزئیات فضایی گرایش دارد.
کمبود استاد کاران ماهر و فشار زمانی برای تکمیل پروژه ها نیز تأثیر مستقیمی بر روند معماری این دوره گذاشت. برای نمونه در مسجد امام که پیش تر مسجد شاه نام داشت، سردر بنا با کاشی های معرق تزئین شده، اما در بخش های داخلی به دلیل زمان بر بودن این روش، از کاشی های بزرگ تر و آماده ی هفت رنگ استفاده شده است.
طراحی معماری باغ رستوران سنتی
معماری سنتی مدرن
عکس معماری سنتی ایران
معماری سنتی ایران جلوه ای از هنر، فرهنگ و تاریخ غنی این سرزمین است. عکس های معماری سنتی ایران نمایانگر زیبایی منحصر به فرد بناهای تاریخی، بافت های سنتی و هنرهای دستی اصیل ایرانی هستند که هریک داستانی از گذشتگان را روایت می کنند.
مقایسه معماری سنتی و مدرن
معماری سنتی با تکیه بر مصالح بومی و بهره گیری حداکثری از نور طبیعی، هماهنگی بیشتری با طبیعت دارد. در مقابل معماری مدرن هرچند در گذشته کمتر به محیط زیست توجه داشت، اما امروزه با استفاده از فناوری های نوین به سمت طراحی های پایدار و انرژی محور حرکت کرده است.
سازه های سنتی معمولا با مصالح محلی و در دسترس ساخته می شدند که هزینه ها را کاهش می داد. در سوی دیگر، معماری مدرن با تکیه بر تجهیزات و تکنولوژی های پیشرفته، نیازمند سرمایه گذاری بیشتری در مراحل ساخت و نگهداری است.
در معماری سنتی از مواد طبیعی همچون گل، سنگ، چوب و آجرهای دست ساز استفاده می شد. اما معماری مدرن عمدتا به کارگیری مصالح صنعتی مانند بتن، فولاد، شیشه و آجرهای مهندسی شده را در اولویت قرار می دهد.
معماری مدرن به طور گسترده از فناوری های نو مانند سیستم های هوشمند، انرژی خورشیدی و جمع آوری آب باران بهره می برد. در حالی که معماری سنتی با تکیه بر اصول بومی، به طور طبیعی پاسخ گوی شرایط اقلیمی بود.
نقش معمار در طراحی معماری سنتی
معماری سنتی فقط ساختن یک ساختمان زیبا نیست، بلکه باید معنا داشته باشد، با طبیعت هماهنگ باشد و از نظم جهان الهام بگیرد. معماران سنتی کارشان را مقدس می دانستند و خود را بخشی از نظم بزرگ جهان می دیدند. آن ها در ساخت بنا تلاش می کردند چیزی بسازند که با طبیعت هم خوانی داشته باشد، نه در مقابل آن.
این معماران آموزش‌شان را در دانشگاه نمی دیدند، بلکه در زندگی روزمره، جامعه و تجربه های عملی یاد می گرفتند. به همین دلیل آثارشان هم نیازهای جسمی و هم روحی مردم را برآورده می کرد و با زیبایی های فرهنگ بومی کاملا هماهنگ بود.
روش طراحی معماری سنتی
طراحی معماری سنتی با مداد
مفهوم پایداری در طراحی معماری سنتی
پایداری در معماری سنتی تنها به طول عمر بنا محدود نمی شود بلکه به هماهنگی با محیط، پاسخ گویی به نیازهای روز، صرفه جویی در مصرف انرژی و حفظ منابع طبیعی نیز توجه دارد. در معماری سنتی ایران با بهره گیری از نور، باد، مصالح بومی و اصول اقلیمی، فضاهایی پایدار و سازگار با طبیعت خلق می شد. اصولی مانند ارتباط با طبیعت، اقلیم گرایی، صرفه جویی در انرژی، الهام از معماری بومی، و کاهش آلودگی صوتی، مبنای طراحی پایدار سنتی را تشکیل می دهند. این رویکرد پاسخی هوشمندانه به نیازهای امروز با تکیه بر آموزه های گذشته است.
عناصر معماری سنتی در خانه ها
خانه عباسیان در کاشان نمونه ای برجسته از معماری سنتی ایرانی است که با تزئیناتی چون گچ بری، آینه کاری، یزدی بندی، مقرنس کاری و نقاشی های سنتی زینت یافته است. آینه کاری با بازتاب نور، نماد صداقت در فرهنگ ایرانی ست؛ یزدی بندی نوعی تزیین سازه ای ظریف است که بیشتر در گنبدها و ایوان ها کاربرد دارد؛ مقرنس کاری با فرم های پله ای و پیچیده در طاق ها دیده می شود و گچ بری نیز با نقش پذیری بالا، از عناصر اصلی زیباسازی داخلی بناها به شمار می رود. این اجزا بیانگر پیوند عمیق میان هنر، فرهنگ و طبیعت در معماری سنتی ایران اند.
مصالح معماری سنتی ایرانی
معماری و طراحی داخلی سنتی ایران با مصالح خاص و جزئیاتی ظریف شناخته می شود که هویت بصری آن را شکل می دهند. از جمله این عناصر می توان به کاشی های سنتی، کاشی های هفت رنگ و کاشی معرق اشاره کرد که در ذهن بیننده، یادآور اصالت و شکوه معماری ایرانی هستند. تلفیق دقیق این تزئینات با متریالی چون گچ و آجر، چنان جلوه ای به نما می بخشد که گویی تماشاگر، سفری در دل تاریخ ایران را تجربه می کند. در دنیای امروز، امکان بهره گیری مستقیم از معماران کهن که قرن ها پیش هنر خود را بر پیکره بناها حک کردند وجود ندارد. اما می توان به مهارت معماران سنت گرای امروزی که به سبک های اصیل معماری ایرانی تسلط دارند، تکیه کرد؛ افرادی که با شناخت دقیق مصالح سنتی، همچون گذشته، فضا هایی اصیل و الهام بخش خلق می کنند.
گذشت زمان و حفظ اجرای معماری سنتی ایران
جایگاه اصل زیبایی در طراحی معماری سنتی
معماری سنتی خانه های سنتی ایرانی
در معماری خانه های سنتی ایران حیاط نقش اصلی و محوری را ایفا می کرد و همچون قلب تپنده خانه بود. اتاق ها با اندازه ها و کاربری های مختلف در پیرامون آن شکل می گرفتند و نور، هوا و منظره ای دل پذیر را از این فضای مرکزی دریافت می کردند. در خانه های اعیانی قدیمی معمولا سه نوع حیاط قابل مشاهده بود:
حیاط نارنجستان: فضایی کوچک و جمع و جور که گاه در زمستان با پوششی سقف دار از آن محافظت می شد.
حیاط بیرونی: محوطه ای نسبتاا عمومی که کاربرد آن در برگزاری مراسم، مهمانی ها و رویدادهای اجتماعی خانه بود.
حیاط اندرونی: فضایی اختصاصی برای اعضای خانواده که نمونه ای بارز از آن را می توان در خانه بروجردی ها در کاشان یافت.
معماری سنتی و بادگیر ها
تلفیق معماری سنتی با مدرن
چند نمونه معماری سنتی
سبک معماری سنتی ایران از تنوع و غنای چشمگیری برخوردار است که در گذر زمان و با تأثیرپذیری از شرایط فرهنگی، اقلیمی و تاریخی شکل گرفته است. از نمونه های شاخص این معماری می توان به بناهایی همچون مجموعه تخت جمشید، مسجد جامع اصفهان، خانه های تاریخی چون بروجردی ها و طباطبایی ها در کاشان، باغ تاریخی فین، پل تاریخی سی و سه پل و گنبد باشکوه سلطانیه اشاره کرد. این آثار نمادهایی از هنر، مهارت و تفکر معماری ایرانی در دوره های مختلف هستند.
ویژگی های خاص معماری سنتی ایرانی
معماری سنتی چیست؟
سبک ساخت و ساز سنتی بازتابی از شیوه زندگی، باورها و نیازهای مردم هر منطقه است که با شرایط اقلیمی، محیط پیرامون و مصالح محلی در تعامل بوده است. امروزه نیز با بهره گیری از فناوری های جدید در کنار حفظ جلوه های سنتی، تلاش می شود اصالت و هویت این نوع معماری زنده بماند. تصاویری مانند درهای چوبی قدیمی، حیاط هایی با حوض فیروزه‌ای، پنجره های رنگارنگ و گنبد های آبی، یادآور زیبایی ها و آرامش معماری ایرانی اند که همچنان روح اصیل گذشته را در خود حفظ کرده اند.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
ویژگی صنایع دستینقاشی روی شیشه با غلط گیرنقاشی روی سفال ساده
